نکاتی در باب ترجمه زبان انگلیسی
ترجمه زبان انگلیسی در حال حاضر توسط افراد بسیاری صورت میپذیرد، اما آنچه که اهمیت دارد این است که تمامی این افراد در این کار خبره نیستند و بدیهی است که برخی حرفهایتر اند و کارشان را بهتر انجام میدهند. این نوشتار بر روی نکاتی جهت بهترشدن مترجمان جهت ترجمه زبان انگلیسی تمرکز دارد. آنچه که در ادامه میآید نکاتی ست برای آن دسته از مترجمان تازهکاری که قصد حرفهایتر شدن دارند و بهدنبالِ آن اند که بیشتر غرق این کار شوند و بهتر بتوانند هم خود و هم آن مخاطبینی که ترجمه را برای آنها انجام میدهند راضی نگه دارند.
تقویت ترجمه زبان انگلیسی
1- امانتداری در ترجمه
اگر نام «مترجم» روی شما باشد به معنای آن است که حرفهی اصلی شما برگرداندن کلمات و جملات یک متن از زبانی به زبانی دیگر است. اگر این جمله واکاوی شود و بر روی مصدر «برگرداندن» توجه گردد دریافته خواهد شد که نخستین موردی، یا لااقل یکی از نخستین مواردی، که مترجم باید در نظر داشته باشد این است که او امانتدار است. منظور این است که باید متنِ زبان اصلی را بهمثابهی یک امانت بنگرد و آن را بهگونهای به به زبان مقصد برگرداند که آسیبی بدان وارد نیاید. اما در دنیای ترجمه، بهسبب اختلافاتی که میان زبانهای گوناگون وجود دارد، برگرداندن یک متن، مثلاً یک متن انگلیسی، به زبانی دیگر هیچزمان نمیتواند کاملاً عاری از آسیب باشد. اما نباید بدبین بود، چراکه این امکان وجود دارد که متن با کمترین آسیب و با جزئیترین اختلافات به زبانی دیگر ترجمه گردد.
این امر برای ترجمه زبان انگلیسی نیز صادق است. کسی که ترجمه زبان انگلیسی انجام میدهد و متنی را، در هر موضوعی و با هر قالبی، به زبانی دیگر خصوصاً زبان فارسی برمیگرداند باید تا جایی که امکان آن وجود دارد به متن اصلی وفادار بماند و سعی کند آنچه که نویسنده گفته را با حفظ امانت به زبان مبدأ برگرداند. مترجمی که در متن اصلی دست ببرد و با تغییراتی آن را به زبانی دیگر برگرداند، نباید نام او را مترجم نهاد. او میتواند ویراستار یا پژوهشگر نام گیرد، البته اگر متنی که تغییر کرده و مواردی از آن را حذف یا اضافه کرده را با نام نویسندهی اصلی منتشر ساخته دیگر حتی نام پژوهشگر نیز سزاوار او نیست بلکه میتوان او را با نامی دیگر که جنبهی منفی دارد صدا کرد.
مترجم حرفهای به اخلاق حرفهای ترجمه پایبند است و بنابراین تا جایی که امکان آن وجود دارد به متن اصلی وفادار بوده و سعی بر آن دارد که جملات نویسنده را با حفظ اصالت به زبانی دیگر بازگو کند.
2- ضرورت تسلط بر گرامر زبان اصلی
البته که تسلط داشتن بر واژگان زبان اصلی مهم است، اما آنچه که مهمتر است تسلط بر گرامر زبان اصلی است. برای زبان انگلیسی، یک مترجم خوب باید کاملاً بر گرامر آن آشنا باشد تا بتواند به خوبی متن را ترجمه کند. تسلط نداشتن بر واژگان ممکن است خیلی مشکل خاصی را سبب نشود، چراکه امکان استفاده از دیکشنری وجود دارد، اما تسلط نداشتن بر گرامر زبان انگلیسی ممکن است در حین ترجمه زبان انگلیسی مشکلاتی را سبب شود و در نهایت موجب شود که پیام اصلی نویسنده به خوبی به زبان مقصد برگردانده نشود.
3- ضرورت تسلط بر زبان مقصد
فقط تسلط بر زبان اصلی مهم نیست، بلکه مترجم باید کاملاً با زبان مقصد نیز آشنا باشد و قواعد گرامری و نگارشی آن را بداند. مترجمی که مثلاً به کار ترجمه زبان انگلیسی به فارسی میپردازد، اگر آنچنان که باید و شاید به قواعد گرامری و نگارشی زبان فارسی آشنایی نداشته باشد احتمالاً حاصل کار او یک متنِ غیر روان با جملاتی سرهمبندیشده خواهد بود و بخش عمدهای از زحمات او بر باد خواهد رفت.
بنابراین مترجم علاوه بر آن که باید هر روز بیش از روز پیشین به تقویت زبان انگلیسی خود بپردازد باید زبان فارسی خود را نیز تقویت کند تا حاصل کار او مورد قبول مخاطبین واقع شود.
4- ضرورت آشنایی با موضوع متن اصلی
نکتهی دیگری که مترجم باید در نظر داشته باشد این است که فقط برخی از متون عمومی هستند و بسیاری از متون بر روی موضوعاتی خاص تمرکز دارند و برای آن که ترجمه به بهترین شکل انجام شود باید مترجم بر موضوع متن مسلط باشد. مثالی که در این باب میتوان زد کتابهای فلسفیای هستند که به زبان فارسی ترجمه میشوند. متأسفانه برخی از کتابهای فلسفی توسط افرادی که با فلسفه آشنایی ندارند به فارسی برگردانده میشوند که البته حاصل کار به هیچ عنوان قابل قبول نیست. اتفاقاً برخی از این مترجمان در کار خود حرفهای هستند، یعنی هم بر زبان انگلیسی مسلط اند، هم بر زبان فارسی و هم کلیهی اصول کار را میدانند، اما مشکل اینجاست که برای ترجمه متون تخصصی باید تخصص داشت، درغیراینصورت حاصل کار برای مخاطبین آن موضوع راضیکننده نخواهد بود.
دلایل گسترش تقاضا برای ترجمه زبان انگلیسی
در حال حاضر کار مترجمین بیش از پیش شده چرا که تقاضا برای ترجمه زبان انگلیسی افزایش یافته است. این امر به سبب آن است که دنیا روز به روز کوچکتر از روز قبل میشود و ارتباطات نیز بیشتر. در زمینههای مختلف، هر کسی که در حال پژوهش باشد، حتماً به منابع انگلیسیزبان نیاز پیدا خواهد کرد و اینجاست که اگر این شخص با زبان انگلیسی آشنایی نداشته باشد باید کار را به مؤسسه ترجمه زبان انگلیسی بسپارد. اما نکتهای که در ارتباط با این امر وجود دارد این است که این شخص به دنبال بهترین ترجمه از متن ارسالیِ خود است و بنابراین مترجم باید در کار خود حرفهای باشد و اصول کار (که در بالا به چند مورد از آنها پرداخته شد) را بداند تا بتواند متقاضی ترجمه زبان انگلیسی را راضی نگاه دارد.
جایگاه ترجمه زبان انگلیسی در ایران
در حال حاضر در ایران مؤسسات مختلفی وجود دارند که کار ترجمه زبان انگلیسی را انجام میدهند. با نگاهی به آمار این مؤسسات میتوان به خوبی دریافت که تا به چه حد تقاضا برای ترجمه افزایش یافته و البته توقعات نیز بالا رفته است. در زمینهی کتب تخصصی، اوضاع خوب نیست و بسیاری از کسانی که به ترجمهی این کتب دست میزنند بدون ناظر این کار را انجام میدهند و از آنجا که تخصص لازم را ندارند نیز کار را آنچنان که باید به خوبی انجام نمیدهند.
اما ترجمه متون انگلیسی توسط مؤسسههای مختلف میتواند به خوبی انجام شود اگر کار به دست یک مؤسسهی باتجربه که بارها خود را اثبات کرده بیفتد.
دارالترجمه رسمی انگلیسی پارسیس تلاش بر آن دارد که با استفاده از مترجمینی مجرب و متخصص، ترجمه متون تخصصی را به بهترین شکل ممکن انجام دهد و رضایت متقاضی را در بالاترین سطح جلب کند. هر متن زبان انگلیسی در هر موضوعی که باشد برای ترجمه به متخصص آن موضوع سپرده خواهد شد تا کار به نحو احسن انجام پذیرد.