امروزه فضای ترجمه از حساسیت و پیچیدگی خاصی در سراسر کشورها برخوردار بوده به گونه که در هر صنعتی نقش ترجمه بسیار پررنگ جلوه می‌کند. ترجمه به معنای انتقال کلمات به زبان مقصد خواهد بود و توسط کسانی انجام می‌شود که مهارت انتقال مفاهیم واژگان را از یک‌زبان به زبان مقصد داشته باشند. اشخاصی که به‌صورت تخصصی اقدام به ترجمه انواع متون می‌نمایند را مترجم می‌گویند؛ اما مترجمان دو نوع هستند یکی افرادی که آن‌ها را تحت عنوان مترجم رسمی دادگستری می‌شناسند و دیگر افرادی هستند که آن‌ها را به‌عنوان یک مترجم تخصصی می‌شناسند. ما در این مطلب تنها قصد داریم به تعریف مترجم رسمی بپردازیم ولی اجازه دهید به‌صورت خلاصه تفاوت مترجم رسمی و غیررسمی را نیز همین‌جا توضیح دهیم.
مترجم رسمی کسی است که می‌تواند مدارک هویتی، تحصیلی و یا شغلی را زیر نظر مراجع قانونی ترجمه نموده ولی منظور از مترجم تخصصی کسی است که می‌تواند بر اساس یک ترجمه خلاقانه انواع متون ازجمله مقالات، کتاب، رمان، فیلم و یا حتی پادکست‌های صوتی را ترجمه نماید. در ادامه شما را با شرایط مترجم رسمی شدن با توجه به قوانین جاری کشور آشنا خواهیم کرد.
مترجم رسمی چه کسی است؟
مترجم رسمی شخصی است که بنا به ضوابط قانونی و جاری کشورها شرایط مترجم شدن را دریافت کرده و این اجازه را دارد تا در سایه قانون اقدام به ترجمه رسمی مدارک اعم از مدارک هویتی مانند ترجمه شناسنامه، شغلی و یا تحصیلی افراد جهت ارائه به سفارت کشور مقصد نمایند. آن‌ها بایستی ترجمه مذکور را تأیید و امضا و همچنین مهر نمایند. لازم به ذکر است خروجی هر ترجمه رسمی توسط مترجم رسمی قوه قضاییه آن‌چنان معتبر است که در کشورهای خارجی اعتبار آن را برابر مدارک رسمی عنوان می‌کنند. به همین دلیل شغل مترجم رسمی یک شغل حساس و چالش‌برانگیز خواهد بود. مترجمان رسمی کسانی هستند که بایستی دارای برخی ویژگی‌های ذیل باشند که در ادامه آن‌ها را شرح خواهیم داد.
چگونه مترجم رسمی شویم
ویژگی‌های یک مترجم رسمی قوه قضاییه چیست؟
اشخاصی که به‌عنوان یک مترجم رسمی زیر نظر نهاد مربوطه یا قوه قضاییه انتخاب می‌شوند به‌صورت کلی بایستی دارای برخی ویژگی‌های منحصربه‌فرد باشند که شامل موارد ذیل خواهد بود.
مترجم رسمی بایستی مهارت تخصصی از ترجمه داشته باشد
لازم به ذکر است مهارت ترجمه اولین چیزی است که هر مترجمی بایستی با خود داشته باشد. به همین دلیل یکی از الزامات مترجم رسمی این است که قادر باشد تا فنون ترجمه را به‌صورت کامل لمس کرده و بتواند متونی را ترجمه کند که از حساسیت بالایی برخوردار است.
مترجم رسمی بایستی با اصطلاحات حقوقی آشنا باشد
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مترجم رسمی این است که بایستی تسلط کاملی به اصطلاحات حقوقی داشته باشد. درواقع ترجمه‌های رسمی نیز بایستی ریشه در ترجمه‌های تخصصی داشته باشد؛ زیرا بارها ممکن است مترجم با کلمات و متون حقوقی برخورد کرده و بایستی این مهارت را داشته باشد تا بتواند این متون را ترجمه نماید. از طرفی حتی در آزمون مترجمان در مرحله تشریحی این قوانین پابرجا است. به‌صورت کلی مترجم رسمی بایستی با قوانین حقوقی جاری کشور مقصد آشنا باشد تا بتواند ترجمه‌هایی ارائه دهد که مراجع قانونی خارج از کشور آن را تأیید کنند.
مترجم رسمی باید تشنه یادگیری باشد
مترجمان رسمی بااینکه دوره‌های تخصصی زبان را فرامی‌گیرند؛ اما برای اینکه مهارت آن‌ها همواره افزایش‌یافته و به‌نوعی بروز باشد بایستی روحیه تلاشگرانه و جستجوگر داشته باشد. مترجمان رسمی بایستی پیوسته قوانین حقوقی کشورها را مطالعه کنند تا بتوانند از این مهارت در اموری چون مهاجرت و پذیرش افراد استفاده کنند.
مترجم رسمی بایستی مورد تأیید قوه قضاییه و دادگستری باشد
یکی از مهم‌ترین واصلی‌ترین ویژگی‌های مترجمان رسمی این است که بایستی برای انجام هرگونه فعالیت قانونی دارای مجوز رسمی از قوه قضاییه باشند. از طرفی تمامی مترجمان رسمی بایستی دارای مهر مخصوص با کد مخصوص بوده تا بتوانند به‌عنوان یک مترجم در یک دارالترجمه اقدام به فعالیت نمایند.
شرایط مترجم رسمی شدن در ایران
افرادی که علاقه‌مند به آشنایی یا شرایط مترجم رسمی شدن رادارند بد نیست بدانند قادرند بدون توجه به رشته تخصصی خود در یک آزمون تحت عنوان آزمون مترجمان رسمی شرکت کرده و پس از قبولی در آزمون مترجم رسمی قوه قضاییه خواهند توانست به مصاحبه دعوت شوند. افرادی که در مصاحبه نیز قبول می‌شوند بایستی با انجام یک دوره کارآموزی فعالیت خود را به‌صورت قانونی به‌عنوان یک مترجم رسمی آغاز کنند.
آزمون مترجم رسمی چه گونه و چه زمانی برگزار خواهد شد؟
جالب است بدانید زمان دقیق برای برگزاری آزمون مترجمان رسمی از طریق مبادی قانونی کشور اعلام‌نشده است. دلیل آن‌هم این است که هر زمان قوه قضاییه نیاز به مترجم رسمی داشته باشد این آزمون را از طریق سازمان سنجش کشور برگزار خواهد کرد. لازم به ذکر است آزمون مترجمان رسمی به دو صورت تستی و تشریحی خواهد بود. در آزمون تستی مترجمان معمولاً بایستی مهارت زبان آن‌ها محک بخورد که تقریباً شبیه آزمون تافل خواهد بود؛ اما آزمون تشریحی به این صورت است که مترجم بایستی اطلاعات حقوقی خوبی داشته باشد تا بتواند از این مرحله نیز با موفقیت عبور کند.
مترجم رسمی هنگام ترجمه چه وظایفی خواهد داشت؟
مترجمان رسمی زمانی که وارد عرصه ترجمه می‌شوند مسئولیت خطیری بر عهده خواهند داشت. آن‌ها بایستی در امانت‌داری و نگهداری مدارک افراد نهایت دقت را داشته باشند؛ بنابراین درصورتی‌که مدارک افراد گم و یا سرقت شود. اولین فردی که بایستی پاسخگو باشد مترجم رسمی خواهد بود. به همین دلیل است که معمولاً در ترجمه‌های رسمی اصل مدارک به مترجم ارائه می‌گردد تا احتمال سوءاستفاده به صفر نزدیک شود. مترجم رسمی بایستی دارای مهر و دفتر ثبت و برگ رسید نیز باشد. نام کامل مترجم رسمی در سربرگ قوه قضاییه بایستی درج گردد.
