یک دیکشنری به عنوان منبع ارزشمندی از اطلاعات در مورد یک زبان می باشد جالب است بدانید دیکشنری و یا فرهنگ لغت مانند هر علم و دانشی دیگر دارای قدمت تاریخی می باشد اگر علاقه مند به آشنایی با تاریخچه دیکشنری در جهان هستید با ما همراه باشید
اصطلاحات تخصصی در فرهنگ لغت اصولا کلمه هایی در یک زبان خاص است که به تعاریف , تلفظ ها و سایر اطلاعات مزین شده است لازم به ذکر است برخی از این دیکشنری ها تک زبانه و برخی دو یا چند زبانه می باشند لذا فرهنگ توصیفی از تعاریف واژه ها و کلمات از زبان مبدا به زبان مقصد در تمامی دیکشنری های دو یا چند زبانه رعایت شده است .
اهداف اصلی دیکشنری ها بسیار است برخی از لغت نامه ها در یک زمینه تخصصی کار می کنند توانایی افزایش مهارت زبان آموزان در این لغتنامه ها باعث می شود آنها در ارتباط های گفتاری و نوشتاری حرفه ای شوند .
فرهنگ لغت امروزه یکی از مفید ترین و مهمترین منابع آموزشی در فهم و درک یک زبان و یادگیری کلمات جدید برای زبان آموزان است .
دیکشنری ها حاوی اطلاعات ارزشمند از آوا شناسی و ترجمه کلمات تخصصی بوده که ممکن است در زمینه و رشته های علمی خاص منتشر شده باشند دیکشنری هم مانند هر علم دیگری دارای یک تاریخچه مهمی است که باعث شده روز به روز تکمیل شود و نسخه های ارزشمند امروزی موید این مطلب است .
تاریخچه دیکشنری در جهان
اصطلاح فرهنگ لغت در سال 1220 توسط John of Garland ابداع شده است , مطالعه علمی و تحقیقاتی مدون در مورد تاریخچه دیکشنری در جهان از حدود قرن بیستم آغاز گردید و در پی آن مشخص شد قدیمی ترین دیکشنری در جهان مربوط به لوح ها و کتیبه های سنگی با خط میخی از دوران سومری ها و اَکِدیان بوده که به فرهنگ لغت دو زبانه از کلمات سومری و اکد مشهور است .
قدمت تاریخی این فرهنگ لغت حدود 2300 سال قبل از میلاد مسیح بوده که در منطقه ای به نام ابلا ( سوریه امروزی ) کشف شده اند .
در این بین یکی از قدیمی ترین دیکشنری تک زبانه در جهان , دیکشنری چینی بوده که منشاء تاریخی آن را در قرن 3 قبل از میلاد برآورد میکنند اما برخی دانشمندان و باستان شناسان معتقدند که فرهنگ لغت Shizhoupian dictionary در قرن 8 قبل از میلاد به عنوان قدیمی ترین دیکشنری تک زبانه مشهور است .
تاریخچه دیکشنری انگلیسی
بد نیست بدانیم اولین فرهنگ لغت انگلیسی در جهان به صورت چند زبان در زبان های مختلف فرانسوی , اسپانیایی و لاتین تولید شد در حدود سال 1582 میلادی شخصی به نام Richard Mulcaster یک لیست معولی و تقریبا درهم و برهم و غیر الفبایی با حدود 10 هزار کلمه را به عنوان Elimentarie گرد آوری نمود پس از آن در حدود قرن 17 میلادی Robert Cawdrey یک فرهنگ لغت انگلیسی را با نام Table Alphabeticall منتشر کرد
در حدود سال 1658 میلادی ادوارد فلیپس نویسنده مشهور انگلیسی یک فرهنگ لغت جامع انگلیسی را با عنوان The New World of English Words منتشر کرد
در حدود سال 1755 میلادی شخصی به نام Samuel Johnson در قرن 18 میلادی که به عنوان شاعر، نویسنده، منتقد و فرهنگ‌نویس برجسته انگلیسی نام داشت یک دیکشنری معروف انگلیسی که مجموعه لغات بسیار مفصل تری نسبت به گذشته داشت منتشر کرد تا اینکه بعد از آن در حدود سال 1884 میلادی دیکشنری انگلیسی آکسفورد توسط انتشارات آکسفورد شکل گرفت
شما میتوانید در بخش دیکشنری انگلیسی با انواع نرم افزارها و کتاب های بروز برای زبان آموزان آشنا شوید
تاریخچه دیکشنری انگلیسی آکسفورد
Oxford English Dictionary
در سال 1884 میلادی در ماه فوریه یکی از جذاب ترین و مشهور ترین فرهنگ لغت انگلیسی آکسفورد (OED ) منتشر شد
در حدود سال 1857 میلادی تلاش برای بازبینی و بررسی خطاهای موجود در دیکشنری آکسفورد توسط اعضای انجمن فلسفی لندن آغاز شد آنها معتقد بودند هیچ دیکشنری انگلیسی تا آن زمان بدون خطا در دسترس نیست لذا تصمیم گرفتند تا یک نسخه جدید از تمام واژگان و لغت تخصصی از سال 1150 میلادی تا آن زمان را جمع آوری کرده و بروز رسانی کند.
آنها در ابتدای کار تخمین زدند این پروژه حدود 10 سال به طول می انجامد اما در کمال ناباوری حدود 40 سال طول کشید تا اینکه در حدود سال 1928 میلادی نسخه نهایی از دیکشنری انگلیسی OED با عنوان چاپ 125 در بیش از 400 هزار کلمه و حدود 10 جلد منتشر شد . در سال 1933 یک نسخه جدید دیگری حاوی لغات اصلی جدید در 12 جلد چاپ گردید و این کتاب رسما به دیکشنری انگلیسی آکسفورد تغییر نام داد .
در صورتی که نیاز به مطالعه و آشنایی با نرم افزار ها و کتاب های بروز دیکشنری آلمانی را دارید کلیک کنید
تاریخچه دیکشنری در ایران
همانطور که فرهنگ لغت در کشورهای مختلف دارای قدمت تاریخی خاصی است , لغتنامه های به جای مانده از گذشته تا به امروز نیز دار قدمت تاریخی زیبایی است لازم به ذکر است نخستین دیکشنری فارسی طبق منبع معتبر مرکز اسناد و مدارک سازمان میراث فرهنگی پس از اسلام به شرح زیر خواهد بود
لفت فرس به تالیف اسدی طوسی شاعر سرشناس و نویسنده ایرانی
اولین فرهنگ لغت فارسی با نام لفت فرس ( لغتنامه ) با قلم اسدی طوسی شاعر سرشناس و نویسنده ایرانی در قرن 5 هجری بوده که امروزه به جای مانده است البته این فرهنگ لغت فارسی بعد از رساله ابوحفص سغدی که در پایین اشاره می کنیم به تالیف درآمده است
دومین فرهنگ لغت فارسی به تالیف درآمده توسط شمس الدین محمد بن فخرالدین هندوشاه نخجوانی (Moḥammad Naḵjavānī) بود که یکی از مشهورترین نویسندگان قرن 8 هجری بود
اولین دیکشنری فارسی رساله Abū Ḥafṣ Soḡdī ((ابو حفص سغدی)) بود که تا حدود قرن یازدهم هجری در دوران دانشمندان بزرگی چون ملاصدرا وجود داشت اما متاسفانه از این لغتنامه اکنون هیچ اثری نیست
دومین دیکشنری فارسی با نام تفاسیر فی لغة الفرس به نوشته قطران تبریزی ( Qaṭrān Tabrīzī ) شاعر معروف آن دوران منتشر شد که این فرهنگ لغت نیز متاسفانه امروزه اثری از آن وجود ندارد
در این مطلب هم همچنین میتوانید یا انواع دیکشنری آنلاین از نرم افزارهای تلفن همراه تا کتاب ها و اصطلاحات پرکاربرد زبان های مختلف آشنا شوید
بزرگترین دیکشنری در جهان
بزرگترین فرهنگ لغت تک زبانه با عنوان Woordenboek der Nederlandsche Taal از سال 1864 میلادی به عنوان یک فرهنگ لغت تک زبانه هلندی به نگارش در آمد و تا حدود 134 سال طول کشید لازم به ذکر است این فرهنگ لغت در حدود 40 جلد کتاب منتشر شد هم اکنون می توانید آن را به صورت آنلاین از طریق سایت gtb.inl.nl/search مشاهده نمایید
بزرگترین فرهنگ لغت چند زبانه نیز با عنوان Der Große Muret Sanders به عنوان دیکشنری دو زبانه انگلیسی به آلمانی توسط کمپانی Langenscheidt با حدود 400 هزار کلمه منتشر شد
از طرفی فرهنگ لغت چینی به ژاپنی Dai Kan-Wa jiten شامل بیش از 50 هزار نوشته چینی و حدود 500 هزار کلمات تخصصی خواهد بود
از آنجا که دیکشنری های تک زبانه جوابگوی نیاز ارتباطی بین زبانی نبودند اولین واژه نامه دو زبانه که راه چاپ را به صورت کتاب آغاز کردند واژگان فرانسوی و انگلیسی بود که توسط ویلیام کاکستون منتشر گردید